واريكوسل چيست؟
واريكوسل بزرگ شدن وريدهاي درون كيسه بيضه (اسكروتوم) است. اسكروتوم كيسه پوستي شلي است كه بيضهها درون آن قرار دارند. واريكوسل شبيه به وريدهاي واريسي است كه در پا ممكن است بروز كنند.
حدود يك ششم مردان واريكوسل دارند. در مرداني كه دچار ناباروري هستند، اين رقم بالاتر است و به 40 درصد ميرسد.
واريكوسل شايعترين علت توليد كم اسپرم و كاهش كيفيت آن است، گرچه همه واريكوسلها بر توليد اسپرم اثر نميگذارند.
اغلب واريكوسلها در طول زمان ايجاد ميشوند. خوشبختانه اغلب واريكوسلها به آساني تشخيص داده ميشوند، و اگر علامتدار شده باشند، ميتوان آنها را باجراحي ترميم كرد.
علائم
واريكوسل،اغلب علامتي ايجاد نميكند. ندرتا واريكوسل درد ايجاد ميكند كه ممكن استدر طول روز به علت فعاليتهاي جسمي بدتر شود و به طور شاخص با خوابيدن به پشت تخفيف مييابد. در طول زمان ممكن است واريكوسلها بزرگ تر و چشمگيرترشوند.
علل
طناب اسپرماتيك كه خون را به بيضهها ميرساند و از آنها خارج ميكند، حاوي"واز دفرانس" است كه اسپرم توليدشده از بيضه را تخليه ميكند. "شبكه پامپينيفرم" گروهي از وريدها درون اسكروتوم و بالاي بيضهها هستند. شبكه پامپينيفرم، خون را از بيضهها تخليه ميكند. بزرگ شدن اين وريدها اغلب درحين بلوغ رخ ميدهد.
اگرچه علت دقيق ايجاد واريكوسل معلوم نيست، اما بسياري از كارشناسان معتقدندكه دريچههاي غيرطبيعي درون وريدها مانع جريان خون طبيعي در آنها ميشوندو پس زدن خون، به گشاد شدن وريدها ميانجامد.
واريكوسل معمولا در ناحيه بيضه چپ رخ ميدهد، كه به علت موقعيت وريد بيضهاي چپاست. اما واريكوسل در يك بيضه، بر توليد اسپرم در هر دو بيضه تاثيرميگذارد.
در سنين 15 تا 25 سالگي، بيشترين احتمال بروز واريكوسل وجود دارد.
تشخيص
از آنجايي كه واريكوسل معمولا علامتي ندارد، اغلب در حين ارزيابي ناباروري يا معاينه جسمي كشف ميشود.
بااين حال اگر در اسكروتومتان احساس درد يا تورم ميكنيد، بايد با پزشكتماس بگيريد. علل گوناگوني ممكن است باعث درد بيضه شوند، و برخي از اين عارضهها نياز به درمان فوري دارند.
پزشك در معاينه جسمي شما، ممكن است توده غيردردناك كلافمانندي را در بالايبيضه شما لمس كند. برخي از افراد، اين توده را به صورت احساس "كيسهاي ازكرم" وصف ميكنند. اگر اين توده به اندازه كافي بزرگ باشد، پزشك هنگامي كه ايستادهايد، ميتواند آن را لمس كند.
اگرواريكوسل شما كوچك تر باشد، پزشك ممكن است از شما بخواهد نفس عميقي بكشيدو چند ثانيه آن را نگه داريد و به پايين زور بزنيد (مانور والسالوا).
اين مانور به پزشك كمك ميكند، بزرگي غيرطبيعي وريدها را لمس كند. اگر معاينه جسمي نتيجه قطعي به دست ندهد، پزشك ممكن است درخواست سونوگرافي اسكروتوم كند. اين آزمون كه در آن از امواج صوتي پرفركانس براي ايجاد تصاوير دقيق از ساختار درون استفاده ميشود، براي اين مورد استفاده قرار ميگيرد تااطمينان حاصل شود علائم شما به دليل ديگري رخ نداده است. يكي از علل چنين عارضهاي ممكن ست توموري باشد كه بر وريد اسپرماتيك فشار ميآورد.
عوارض
واريكوسل ممكن است باعث اين عوارض شود:
تحليل رفتن (آتروفي) بيضه:توده بيضه از لولههاي سازنده اسپرم تشكيل شده است. هنگامي كه اين لولههادر اثر عاملي مانند واريكوسل آسيب ميبينند، ممكن است بيضهها نرم شوند وتحليل روند. روشن نيست كه چه عاملي باعث تحليل رفتن بيضه ها ميشود، امااختلال در كاركرد دريچههاي وريدها باعث تجمع خون در بيضهها ميشود وافزايش فشار وريدها و قرارگيري در معرض سموم درون خون ممكن است باعث آسيب شود.
ناباروري: روشن نيست كه واريكوسل چگونه باعث ناباروريميشود. برخي از كارشناسان معتقدند كه وريدهاي بيضه، خون را در شريان بيضه سرد ميكنند، و به اين ترتيب به حفظ درجه حرارت مناسب براي توليد مناسباسپرم كمك ميكنند. واريكوسل با مسدود كردن جريان عادي خون، ممكن است باعث شود درجه جرارت بيضهها بيش از حد بالا رود، و به اين ترتيب بر توليداسپرم و حركت آن اثر بگذارد.
درمان
درمان واريكوسل ممكن است ضروري نباشد. اما اگر نابارور هستيد، يا واريكوسل شماباعث درد يا تحليلرفتگي بيضهها شده است، ممكن است لازم باشد واريكوسل راترميم كنيد. درمان، با هدف بستن وريدهاي آسيبديده و هدايت جريان خون به وريدهاي طبيعي انجام ميگيرد.
گرچه واريكوسل معمولا در دوران نوجواني رخ ميدهد، اما روشن نيست كه آيا بايدواريكوسل را در همان زمان ترميم كرد يا نه. در صورتي كه تحليلرفتگي پيشرونده بيضه، درد يا نتايج غيرطبيعي در آزمايش اسپرم رخ دهد، ترميم دردوره نوجواني ممكن است ضرورت پيدا كند.
ترميم واريكوسل ممكن است با جراحي باز، يا جراحي از طريق لاپاراسكوپي، و يا بستن وريد با بالون يا فنر )آمبوليزاسيون از راه پوست) انجام گيرد
فتق چیست ؟
امروزه مردم به بیرون زدگی کشاله ران فتق یا باد فتق می گویند . نکته اینجاست که فتق ممکن است در هرجایی از بدن ایجاد شود . در واقع به جابجایی اعضای بدن از جایگاه طبیعی خود فتق گفته می شود.
فتق ها جدار شکم ، فتق های روده ای یا فتق مغزی نیز وجود دارد اما بیشتر مردم فتقهای کشاله ران و ناف را بیشتر می شناسند. فتق های جدار شکم انواع مختلف و علل مختلفی دارد . شایع ترین فتق جدار شکم فتق اینگوینال یا مغبنی (کشاله ران) می باشد که بیشتر در سمت راست دیده می شود. فتق های جدار شکم ممکن است در جاهای مختلف وبه اسمهای گوناگون وجود داشته باشد .
اصولا فتق های جدار شکم علل مختلفی دارند ولی به 2 گروه مادرزادی و اکتسابی تقسیم می شوند . علل مادرزادی که بیشتر به علت نقص ژنتیکی در تشکیل سیر آناتومیکی بیضه ها می باشدو در کودکان حتی موقع تولد دیده می شود و حتی ممکن است حاوی مایع نیز باشد. فتق های اکتسابی بیشتر در سنین بالاتر دیده می شود و از علل آن سیگار، فعالیت سنگین، مشکلات ریوی و سرفه های مزمن، مشکلات عضلانی، سابقه جراحی های ناحیه و ..... می باشد. البته فتق هایی که در سنین جوانی ایجاد می شود نیز ممکن است علت مادرزای داشته باشد.
کلا در فتق ها مسئله مهمی که باید در نظر گرفته شود آن است که محتوی فتق شامل چه ارگانها و عناصری می باشد. فتق های جدار شکم بیشتر شامل ارگانها ی داخل شکم و روده ها و امنتوم ها( چادورینه) می باشد و باید به آن دقت کرد. فرقی ندارد که فتق به چه دلیل ایجاد شده باشد بلکه باید در هر صورت تحت جراحی قرار گیرد.
علائمی که فتق ها ایجاد می کنند بیشتر خود را به شکل توده در ناف و یا کشاله ران نشان می دهند که اندازه های مختلفی دارد. در موارد فتق نافی توده ای گرد از وسط ناف خارج می شود که می تواند از اندازه یک گردو تا اندازه یک توپ فوتبال باشد که بستگی به مراحل فتق و نقص جدار شکم دارد.
از نظر آناتومیکی جدار شکم از لایه های مختلف تشکیل شده که کاملا محکم و روی هم می باشند .نقص این جداره ها به دلایلی که گفته شدباعث می شود که این احشاء شکمی به علت فشار داخل شکمی خارج شده و توسط پوست روی آن پوشیده و خود را بصورت توده نمایان کنند.
علامت دیگر درد است ، درد مسله مهمی است که باید به آن دقت کرد. اصولا فتق ها تابع وضعیت بیمار کوچک و بزرگ و داخل و خارج می شوند. در هنگام سرفه یا زور زدن بیرون زده و هنگام خوابیدن داخل می رود. بیشتر بیماران موقع ایستادن زیاد دچار درد مبهم کشاله ران می شوند که به علت فشار فتق می باشد.
بعضی اوقات فتق ها ( بیشتر در کشاله ران) ممکن است خود را با درد مبهم ناحیه نشان دهد و در معاینه توده ای لمس نشود.و بیمار باشکایت از درد مراجعه کند.
در مورد فتق های کشاله ران ممکن است از يک توده کوچک شروع شده و یا تا داخل کیسه بیضه پيشرفت کرده و حتی باعث بزرگ شدن کیسه بیضه ها شده و گاهی تا اندزه یک توپ بسکتبال بزرگ شود که روده های بیمار را نیز در بر گیرد.
مسئله ای که مهم است این است که تا وقتی که این توده ها متحرک هستند مشکلی ندارند ولی گاهی این توده ها گیر افتاده و باعث درد شدید می شودکه جزء اورژانسهای پزشکی بوده و حتما باید جا انداخته شود.
البته جا اندازی فتق فقط در فتق های کشاله را ن جایز است و تا دو بار ممانعتی ندارد اما فتق های دیگر تما باید تحت عمل جراحی قرار گیرندو جا اندازی جایز نمی باشد. البته جا اندختن فتق كشاله ران هم شرایطی داردهنگامی که فتق گیر می افتد به علت انسداد روده درون آن و کاهش خونرسانی احتمال پاره شدن روده داخل فتق وجود دارد که در صورت پیشرفت این مشکل و سیاه شدن روده جا انداختن جایز نبوده و بیمار حتما باید بصورت اورژانس جراحی شود و یا هنگامیکه بعد از دو بار جا اندازی، جا نیافتاد فتق باید به صورت اورژانس جراحی شود.
علائم ايسکمی(کاهش خون رسانی) و کم خونی و احتمال پارگی روده شامل درد کل شکم، تب، تهوع و استفراغ شدید و عفونت خونی می باشد که بیمار حتما باید تحت جراحی قرار گیرد.
فتق های اینگوینال( کشاله ران) در هر موقعی که تشخیص داده شود باید تحت جراحی قرار گیرند البته به جراحی اورژانس احتیاج ندارند.
و باید به صورت سرپایی بیمار در اسرع وقت جراحی شود. در افراد پیر که حال عمومی خوبی ندارند و شرایط عمل جراحی را ندارند می توان محافظه کارانه رفتار کرد و بیمار را جراحی نکرد. ولی در موارد اورژانس باید این بیماران نیز جراحی شوند. در مواردی هم فتق کم کم بزرگ شده و داخل کیسه بیضه شده و گیر می افتد که به مرور زمان صورت می گیرد و از این فتق ها باید ترسید.
محل برش فتق ها ي کشاله ران کمی پایینتر از برش آپاندیس روی شکم در هر دوطرف می باشد.
در موارد فتق نافی در سنین بالا حتما باید جراحی شود . در بچه ها می توان تا سن 4 سالگی صبر کرد اما در مواردی که بیش از 4 سال بماند و یا گیر بیافتد و یا قطر نقص شکمی بیش از یک انگشت باشدباید جراحی شود.
فتق هایی که وارد کیسه بیضه می شوند گاهی با توده های بیضه و واریس بیضه اشتباه می شوند که در مورد شک باید حتما به پزشک مراجعه کرد
عوارض جراحی فتق
شایعترین عارضه جراحی فتق درد ناحیه می باشد که گاهی تا یک سال باقی می ماندو آزار دهنده است. که مصرف مسکن ها و پوشیدن شورت های محکم که بیضه هارا بالا ببرد می تواند کمک کننده باشد.
خونریزی و بزرگ شدن منطقه از عوارض دیررس جراحی ممکن است باشد که عموما کار خاصی احتیاج ندارد و با درمان علامتي(کمپرس آب گرم و مصرف مسکن ) بهتر می شود
نکته اینجاست که فعالیت های سنگین را بیمار نباید بلافاصله بعد از جراحی شروع کند و احتمال عود فتق را زیاد می کند. عفو نت های زخم هم مانند هر زخم دیگر ممکن است اتفاق بیافتد . اصولا بعد از عمل جراحی فتق نباید تا 48 ساعت به زخم آب بخورد ولی بعد از آن بیمار می تواند حمام برود.
از عوارض دیگر جراحی فتق سوزش و خارش ناحیه می باشد که نکته مهمی نیست. در جراحی فتق ها دو طرفه در مواردی که تکنیک غلط باشد عقیمی نیز دیده می شود که بسیار نادر است . در کل ورزیده بودن عضلات شکم از عود فتق ها جلوگیری می کند . اصولا فتق های کشاله ران در افرادی که عضلات شکمی شلی دارند بیشتر دیده می شود.
امروزه روشهای لاپاراسکوپی نیزجهت جراحی فتق استفاده می شود که از عوارض آن می کاهد و از نظر زیبایی و مشکلات محل عمل مقبولتر از روش باز می باشد.
البته روش لاپاراسکوپی در همه انواع هرنی ها (فتق ها ) استفاده نمی شود.
آبسه پری آنال
آبسه پری آنال عفونتی است که بدلیل تجمع چرک در فضای طبیعی اطراف آنوس و رکتوم ایجاد میشود . در اکثر مواقع عفونت از غدد اطراف آنوس شروع میشود. محل این غدد در فاصله بین دو اسفنکتر داخلی و خارجی می باشد و دهانه آنها از طریق مجرایی که از اسفنکتر داخلی عبور می کند به کریپتهای آنوس که در محدوده خط دندانه ای قرار دارند، باز میشود. بنابراین عفونت از فضای اینتراسفنکتریک شروع شده و می تواند به فضای پری آنال ایسکیورکتال و یا سوپر الواتور انتشار یابد و چون فضاهای ایسکیورکتال و سوپرالواتور هر طرف از پشت به هم راه دارند عفونت از این طریق می تواند بطرف مقابل نیز انتشار یابد.
علائم و نشانه ها
درد شدید در ناحیه پری آنال، شایع ترین شکایت این بیماران می باشد. راه رفتن، نشستن، سرفه کردن و زور زدن باعث شدت یافتن درد میشود. آبسه های پری آنال گاهی با تب و سپتی سمی خود را نشان می دهند و گاهی باعث احتباس ادراری میشوند.
آبسه در صورتیکه در فضای اینتراسفنکتریک محدود بماند فقط ایجاد درد شدید خواهد کرد ولی اگر به سمت پایین انتشار یافته و به فضای پری آنال راه پیدا کند می تواند علاوه بر درد، تورم و توده قابل لمس و مشاهده نیز در کنار آنوس ایجاد کند. آبسه می تواند با سوراخ کردن اسفنکتر خارجی به فضای ایسکیورکتال وارد شود و یا به فضای سوپرالوتور وارد گردد. آبسه های سوپرالواتور حتی می توانند علائم شکم حاد ایجاد نمایند. آبسه معمولاً بر اساس علائم بالینی و معاینه قابل تشخیص می باشد در صورت هر گونه تردید می توان بیمار را بطور دقیق زیر بیهوشی معاینه کرد و از نقاط مشکوک آسپراسیون انجام داد.
درمان
آبسه های پری آنال باید بلافاصله بعد از تشخیص، درناژ شوند. تاخیر در تخلیه آبسه موجب افزایش اثرات تخریبی آن و حتی سپتی سمی میشود. در صورت عدم جراحی بهر حال آبسه از یک ناحیه سرباز خواهد کرد ولی حسن تخلیه از طریق جراحی این است که اولاً احتمال سپتی سمی کاهش می یابد و ثانیاً محل تخلیه آبسه را جراح انتخاب می کند، ولی اگر آبسه، خودش سرباز کند ممکن است یک محل نامناسب سرباز کند. این مسئله اهمیت دارد چون مشخص شده است 50% آبسه های پری آنال چه از طریق جراحی تخلیه شوند و یا خودشان سرباز کنند، در هر حال نهایتاً تبدیل به فیستول خواهند شد اما در صورت تخلیه جراحی، جراح از نزدیکترین محل به آنوس ، آبسه را تخلیه می کند تا در صورتیکه فیستول ایجاد شد طول آن کوچکتر باشد ولی اگر فیستول خودش تخلیه شود تضمینی در مورد محل تخلیه آن نیست و ممکن است فیستولی که ایجاد میشود طول زیادی داشته باشد.
گفته میشود در صورتیکه در کشت ترشحات آبسه، میکروبهای روده ای رشد کنند شانس ایجاد فیستول بیشتر می باشد ولی اگر میکروبهای پوست مثل استافیلوکک طلایی رشد کند شانس ایجاد فیستول کمتر می باشد. در آبسه های پری آنال احتمال عود آبسه در همان محل وجود دارد و این احتمال در مورد آبسه های ایسکیورکتال بیشتر است.
محل انسزیون آبسه دوخته نمیشود و باز گذاشته میشود تا بتدریج حفره آبسه بسته شود در این مدت بیمار باید روزانه چند بار در لگن آبگرم بنشیند و طوری پانسمان نماید که گاز داخل حفره گذاشته شود تا انسزیون بسته نشود . معمولاً بعد از درناژ، نیاز به تجویز آنتی بیوتیک نیست مگر آنکه سلولیت گسترده وجود داشته باشد و یا بیمار ضعف ایمنی داشته باشد و یا دچار دیابت و یا بیماری دریچه ای قلب باشد.
نظرات شما عزیزان: